Nhận biết bệnh TPD trên tôm: Liệu bạn có đang bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm?

Bạn có bao giờ nhìn thấy những con tôm giống của mình chuyển sang màu trong suốt, bơi lờ đờ và chết hàng loạt chỉ trong vài ngày? Đó có thể là dấu hiệu của bệnh TPD (Transition Phase Disease) – một căn bệnh nguy hiểm đang đe dọa nghiêm trọng đến ngành nuôi tôm thẻ chân trắng. Nhưng làm thế nào để phân biệt TPD với các bệnh khác như AHPND? Và liệu bạn có đang bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo sớm? Hãy cùng tìm hiểu để bảo vệ đàn tôm của bạn!

Nội dung chính:

1. Triệu chứng lâm sàng: Những dấu hiệu không thể bỏ quaHình 1: Gan tụy tôm nhiễm TPD không có sắc tố. 

• Gan tụy nhạt màu, trong suốt: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất của TPD. Gan tụy của tôm bệnh chuyển sang màu trắng nhạt hoặc không màu, teo nhỏ và trong suốt như thạch.
• Ruột rỗng: Ấu trùng ngừng ăn, đường ruột không có thức ăn, thường thấy ruột giữa và ruột sau rỗng hoàn toàn.
• Cơ thể trong suốt: Toàn thân tôm bệnh trở nên nhạt màu, gần như trong mờ so với tôm khỏe.
• Hoạt động chậm chạp: Tôm hậu ấu trùng bị TPD bơi lờ đờ, yếu ớt, phản xạ kém và thường chìm xuống đáy bể.
• Tỷ lệ chết cao và nhanh: Sau khi các dấu hiệu trên xuất hiện, tôm chết rất nhanh, thường trong vòng 24–48 giờ.Hình 2: Tôm có tỷ lệ tử vong cao chỉ vài ngày sau khi nhiêm TPD.
• Câu hỏi: Liệu những triệu chứng này có dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác như AHPND hay không? Làm thế nào để phân biệt chính xác?

2. Chẩn đoán bệnh TPD: Tại sao cần kết hợp nhiều phương pháp?

• Quan sát trực tiếp: Dưới kính lúp hoặc kính hiển vi, kiểm tra vài chục con PL. Dấu hiệu bụng rỗng, gan tụy trong suốt ở phần lớn mẫu kiểm tra là chỉ điểm quan trọng.
• Xét nghiệm PCR: Đây là phương pháp chính xác nhất để phân biệt TPD với các bệnh khác.
  • PCR gen PirAB: Để loại trừ AHPND.
  • PCR gen ldh: Để xác định sự hiện diện của Vibrio TPD.
  • RT-PCR: Để phát hiện virus Baishivirus (nếu có).
• Phân lập vi khuẩn: Nuôi cấy mẫu tôm bệnh trên môi trường agar (TCBS, CHROMagar) để xác định sự hiện diện của Vibrio parahaemolyticus.
• Câu hỏi: Liệu việc chỉ dựa vào quan sát lâm sàng có đủ để chẩn đoán chính xác TPD, hay cần kết hợp với xét nghiệm PCR và phân lập vi khuẩn?

3. Phân biệt TPD với các bệnh khác: Đừng để nhầm lẫn!

• AHPND: Cũng gây gan tụy trắng, nhưng thường xảy ra ở tôm lớn hơn và có gen độc tố PirA/PirB.
• Bệnh do ký sinh trùng: Có thể gây ruột rỗng, nhưng không làm gan tụy trong suốt.
• Bệnh do virus: Như virus Baishivirus, có thể gây triệu chứng tương tự TPD, nhưng chưa được chứng minh là nguyên nhân chính.
• Câu hỏi: Liệu việc chẩn đoán sai bệnh có thể dẫn đến áp dụng sai biện pháp điều trị, gây thiệt hại lớn hơn hay không?

4. Tại sao cần phát hiện sớm?

• TPD diễn tiến rất nhanh, thường chỉ trong vài giờ đến 1–2 ngày.
• Phát hiện sớm giúp ngăn chặn sự lây lan và giảm thiểu thiệt hại.
• Câu hỏi: Liệu việc áp dụng các biện pháp giám sát định kỳ và xét nghiệm PCR có thể giúp phát hiện sớm TPD, từ đó cứu được đàn tôm của bạn hay không?

Kết bài:

Nhận biết sớm và chẩn đoán chính xác bệnh TPD là chìa khóa để bảo vệ đàn tôm của bạn. Liệu ao nuôi của bạn có đang tiềm ẩn nguy cơ nhiễm TPD? Hãy theo dõi Phần 4 để tìm hiểu về các biện pháp phòng ngừa và hướng nghiên cứu mới trong kiểm soát bệnh TPD, từ đó có chiến lược ứng phó hiệu quả!
BIOLIFE  - Công ty nhập khẩu và phân phối các sản phẩm dùng trong nuôi trồng thủy sản hàng đầu tại Việt Nam.