Hình 1: Thực khuẩn thể (phage)

Tổng quan về thực khuẩn thể Bacteriophage: Giải pháp thay thế kháng sinh, hóa chất kiểm soát Vibrio trong ao tôm

Việc sử dụng kháng sinh và hóa chất trong nuôi tôm đang ngày càng bị hạn chế vì các vấn đề tồn dư thuốc, ô nhiễm môi trường và tình trạng vi khuẩn kháng thuốc. Thực khuẩn thể Bacteriophage (phage) đang nổi lên như giải pháp sinh học hiệu quả, an toàn để thay thế các phương pháp truyền thống này.

1. Thực khuẩn thể Bacteriophage là gì?

Thực khuẩn thể (Bacteriophage) là những virus chuyên biệt chỉ tấn công và tiêu diệt các vi khuẩn cụ thể. Đặc tính chọn lọc cao giúp phage tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh như Vibrio spp. mà không làm tổn hại đến các vi sinh vật có lợi hay vật chủ như tôm nuôi.

2. Cơ chế hoạt động của Bacteriophage với Vibrio

Khi vào ao nuôi, thực khuẩn thể sẽ bám vào vi khuẩn Vibrio, sau đó:

• Xâm nhập và nhân bản trong tế bào Vibrio.
• Làm vỡ tế bào vi khuẩn, giải phóng thêm nhiều phage mới, tiếp tục tấn công các tế bào vi khuẩn khác.
• Nhanh chóng làm giảm mật độ Vibrio, ngăn ngừa bùng phát dịch bệnh hiệu quả.

3. Thực khuẩn thể có ăn đường và ủ như vi sinh được không?

Thực khuẩn thể không ăn đường hay bất kỳ chất dinh dưỡng nào. Chúng không thể tự sinh trưởng mà phải ký sinh trên các tế bào vi khuẩn chủ để nhân lên. Do đó, không thể "ủ" phage bằng đường hay chất dinh dưỡng thông thường như probiotic. Thay vào đó, phage được nhân sinh khối bằng cách nuôi cấy trực tiếp trên vi khuẩn mục tiêu (như Vibrio) theo các kỹ thuật chuyên biệt trong phòng thí nghiệm.

4. Ứng dụng thực khuẩn thể trong kiểm soát Vibrio

Phage có thể được sử dụng theo nhiều cách hiệu quả trong nuôi tôm:

• Bổ sung vào thức ăn để tiêu diệt Vibrio trong đường ruột, tăng cường sức đề kháng cho tôm.
• Xử lý nước ao để kiểm soát mật độ vi khuẩn Vibrio gây bệnh, giảm nguy cơ dịch bệnh bùng phát.
• Kết hợp với probiotics giúp tối ưu hiệu quả phòng bệnh, cân bằng hệ vi sinh vật có lợi trong ao.

Một số nghiên cứu thực tế đã chứng minh rằng sử dụng phage giúp giảm tỷ lệ tử vong của tôm lên đến 70% khi đối mặt với dịch bệnh do Vibrio gây ra.

5. Ưu điểm vượt trội của thực khuẩn thể so với kháng sinh và hóa chất

• Hiệu quả vượt trội: Tiêu diệt được cả vi khuẩn đã kháng kháng sinh hoặc hóa chất.
• Không để lại tồn dư: An toàn tuyệt đối, không ảnh hưởng đến chất lượng tôm xuất khẩu.
• Bảo vệ hệ vi sinh có lợi: Không gây hại cho các vi khuẩn có lợi trong ao.
• An toàn môi trường: Không gây ô nhiễm nước, không gây hại cho hệ sinh thái ao nuôi.

 BIOLIFE - Công ty nhập khẩu và phân phối các sản phẩm dùng trong nuôi trồng thủy sản hàng đầu tại Việt Nam.